منظور از توسعه روستايي (انگليسي: Rural development) عموماً فرايند ارتقاي کيفيت زندگي و وضعيت اقتصادي مردميست که در نواحي نسبتاً منزوي و با تراکم جمعيت کم زندگي مي‌کنند. به‌طور سنتي توسعه روستايي بر بهره‌گيري از منابع طبيعي سرزميني نظير کشاورزي و جنگلداري متمرکز بوده‌است. به هر روي، تغييرات در شبکه‌هاي توليدي جهاني و شهري شدن فزاينده خصوصيات نواحي روستايي را تغيير داده است. افزاش گردشگري، توليدهاي خاص، و تفريحات جايگزين استخراج منابع و کشاورزي به عنوان محرک‌هاي اصلي اقتصادي شده‌اند.
هدف از مديريت توسعه و عمران روستايي، تنظيم و اجراي برنامه‌هايي است که شرايط زندگي ساکنان مناطق روستايي را بهبود بخشد؛ به طوري که با اکتشاف، شناسايي، سازماندهي و بسيج منابع مذکور، حداکثر استفاده از قابليت‌هاي موجود در روستا به عمل آيد. بنابراين، توسعه و عمران روستا بايد مشتمل بر مجموعه‌اي از اقدامات بنيادي براي اصلاح اوضاع اقتصادي، فرهنگيو سياسي در جامعه روستايي باشد و آن را به گونه‌اي متحول سازد که همه استعدادهاي بالقوه موجود در روستا را بالفعل نمايد و يک سيستم اجتماعي عادلانه را پايه‌ريزي کند.
توسعه روستايي به عنوان هدف توسعه و يا راهبرد دستيابي به آن در بسياري از کشورهاي جهان بويژه کشورهاي در حال توسعه که بخش زيادي از جمعيت آنها در روستاها زندگي مي کنند مورد تاکيد است. با توجه به نقش برنامه ريزي در دستيابي به توسعه، و در نظر گرفتن اين مطلب که برنامه ريزي به عنوان يک فرايند داراي مراحل مختلفي از جمله تهيه برنامه، اجرا، نظارت و ارزشيابي مي باشد، اتخاذ يک روش شناسي مشخص در اين روند ضروري مي باشد. با در نظر گرفتن راهبردهاي مختلف در زمينه توسعه روستايي از جمله توسعه روستايي يکپارچه و توسعه روستايي پايدار، روش شناسي هاي متفاوتي نيز قابل طرح ريزي است. روش شناسي برنامه ريزي توسعه روستايي بايد در چهارچوب نظام سياسي، اقتصادي و اجتماعي يک کشور تعيين شود و به همين علت، وجود يک روش شناسي يکسان براي همه کشورها واقع بينانه نيست. در اين مقاله مفاهيم، راهبردها و فرايندهاي برنامه ريزي توسعه روستايي مورد بررسي و تحليل قرار گرفته است.
منبع:مقاله توسعه روستايي
درباره این سایت